"แล็บฟิล์ม" ยังอยู่...ที่ขอนแก่น
ตำนานที่ยังหายใจ “ฟิล์มกาหลง โฟโต้แล็บ” แล็บม้วนฟิล์มที่ครบวงจรที่สุดในภาคอีสาน ตามความฝันของเด็กหนุ่มวัย 27 ปี สู่เจ้าของห้องแล็บที่สวนกระแสยุคดิจิตอล จนสามารถทำให้ม้วนฟิล์มกลับมามีชีวิตชีวาอีกครั้ง พร้อมเปิดเป็นแหล่งเรียนรู้ให้นักศึกษาได้เข้ามาฝึกเรียนรู้ มาทำงานจนจบการศึกษาอีกด้วย
ที่ร้านฟิล์มกาหลง โฟโต้แล็บ ตั้งอยู่เลขที่ 9113 หมู่บ้านพิมานธานี ซ.1 ต.เมืองเก่า อ.เมือง จ.ขอนแก่น โดยมีนายณัฐกานต์ ตำสำสู อายุ 27 ปี เป็นเจ้าของร้าน พาผู้สื่อข่าวเดินชมห้องแล็บฟิล์มซึ่งถือว่าเป็นตำนานที่ยังหายใจอยู่ และนับวันกำลังจะเลือนหายไป เนื่องจากปัจจุบันเข้าสู่ยุคดิจิตอลอย่างเต็มตัว โดยภายในร้าน ซึ่งห้องแล็บม้วนฟิล์มแห่งนี้ เนรมิตจากบ้านสู่ห้องแล็บฟิล์มที่ครบวงจรที่สุดในภาคอีสาน โดยการตามความฝันของนายณัฐกานต์ ที่มีใจรักในการถ่ายภาพและสนใจในเรื่องภาพถ่ายมาตั้งแต่เด็ก จึงหันเหจากพนักงานบริษัทเอกชนมาตามความฝันจนประสบความสำเร็จด้วยระยะเวลา 3 ปี เริ่มต้นจากกการเก็บเล็กผสมน้อย ค่อยๆพัฒนาจากการที่ล้างฟิล์มในห้องน้ำ จนมาถึงการลงทุนทำเครื่องล้าง สร้างห้องมืด ทุกอย่างแปรผันไปตามสภาพลูกค้า ตามสภาพของความเฟื่องฟูขึ้นมาต่อเนื่อง วันนี้งานฟิล์มเริ่มกลับมาเป็นที่นิยมอีกครั้งอย่างต่อเนื่อง ห้องแล็บงานฟิล์มเกิดขึ้นมามากมาย เครื่องมือต่างๆเริ่มหาได้ง่ายขึ้น แต่ที่ฟิล์มกาหลง โฟโต้แล็บแห่งนี้นั้น จัดพื้นที่การให้บริการออกเป็น 2 ส่วน คือ ส่วนของห้องมืด ที่เป็น Dark Room Printing คือกระบวนการการอัดภาพขาวดำแบบดั้งเดิม คือการล้างรูปด้วยมือและกระบวนการอัดแฮนด์ฟิล์มด้วยมือ ที่เป็นกระบวนการดั้งเดิม และสามารถให้ความรู้กับผู้ที่สนใจ โดยเฉพาะนักศึกษา ได้เข้ามาเรียนรู้ มาทำงาน ซึ่งที่ผ่านมามีนักศึกษาจากมหาวิทยาลัยขอนแก่นและมหาวิทยาลัยมหาสารคาม มาทำงานวิจัย มาใช้ห้องมืด มาทำการศึกษาค้นคว้าในงานทีเรียนจนกระทั่งสำเร็จการศึกษา และอีกส่วนหนึ่งคือส่วนหน้าแล็บ ที่ไว้สำหรับการต้อนรับลูกค้า ไว้แสกนฟิล์มสี ซึ่งก็ได้มีการนำเครื่องจักรที่เป็นมินิแล็บทั่วไป มาติดตั้งเพื่อให้บริการลูกค้าแบบยุคก่อน โดยอุปกรณ์ส่วนใหญ่ได้มาจากร้านที่ไม่ใช้แล้ว ได้ส่งมอบเครื่องมือจากรุ่นสู่รุ่นมาไว้ที่แล็บแห่งนี้ เพื่อให้มีแล็บงานม้วนฟิล์มที่สมบูรณ์แบบที่สุดในภาคอีสานที่ขอนแก่น
นายณัฐกานต์ ตำสำสู กล่าวว่า เป็นที่ทราบกันดีว่าก่อนหน้านี้งานม้วนฟิล์มจะกระจุกตัวอยู่ที่กรุงเทพฯ แต่ในภาคอีสานนั้นแทบจะไม่มี ซึ่งอาจเป็นเพราะความเปลี่ยนแปลงจากระบบม้วนฟิล์มเป็นดิจิตอล แต่วันนี้ทุกอย่างเปลี่ยนไป ขอนแก่นมีห้องแล็บงานภาพถ่าย งานม้วนฟิล์มที่สมบูรณ์แบบที่สุดอีกแห่งหนึ่งแล้ว โดยงาน Dark Room ที่ตนเองกำลังทำนี้ รู้สึกว่าเป็นศาสตร์ที่อยากจะรักษาไว้ให้คงอยู่เคียงคู่กับยุคดิจิตอล ต้องยอมรับว่ากระแสภาพถ่ายที่เดิมเราจะเห็นม้วนฟิล์ม กระจัดกระจายอยู่โดยทั่วไปในร้านรับล้าง อัด รูป แต่อยู่ๆก็กลับหายไปด้วยการมีกล้องถ่ายภาพแบบดิจิตอล ที่ใช้เพียงเมมโมรี่การ์ดเข้ามาทดแทน จนทำให้ร้านรับจ้างถ่ายภาพ ร้านรับจ้างล้าง และอัดภาพ รวมไปถึงกลุ่มผู้ประกอบการกล้องและม้วนฟิล์มนั้นทยอยปิดตัวลง แต่วันนี้ทุกอย่างนั้นเปลี่ยนแปลงไปอีกครั้ง โดยเริ่มต้นจากสิ่งที่ตัวเองรักและชอบมาตั้งแต่เด็ก อยากอยู่ในโลกของงานถ่ายภาพและภาพถ่าย จึงคิดไปไกลว่าในระดับภูมิภาคภาคอีสานหรือที่ขอนแก่น อะไรที่ยังขาดหายไป อีกทั้งที่ผ่านมางานถ่ายภาพหรือในช่วงที่เรียนที่ต้องใช้ม้วนฟิล์มถ่ายภาพนั้นจะต้องส่งม้วนไปล้างและอัดที่ กรุงเทพฯ จึงมีความรู้สึกว่าอยากทำ อยากลงลึกในรายละเอียด อยากจะสร้างห้องมืด อยากจะสร้างพื้นที่ที่ทานของตัวเอง ก็จึงลงมือทำห้องแล็บม้วนฟิล์มที่บ้านตัวเอง ด้วยการทำห้องมืด ทำพื้นที่ทำงานฟิล์ม ทำพื้นที่ให้กับผู้ที่ชื่นชอบงานฟิล์มนั้นมาทำงานรวมกันที่บ้านของตนเอง
ซึ่งปัจจุบันเป็นระยะเวลากว่า 3 ปีแล้ว ที่ทำแล็บมา โดยรู้ตัวอยู่แล้วว่าถ้าทำหวังรวยนั้น แล็บของเรานั้นไม่รวย และถ้าถามต่อว่ามาทำเพื่ออะไร ซึ่งเป็นเรื่องที่ตั้งเป้าไว้ชัดเจนว่าตนเองอยากทำงานภาพถ่ายงาน Photo อยากให้ภาคอีสานของเรานั้นมีพื้นที่หรือมีสถานที่ ที่คนที่สนใจงานฟิล์ม งานล้างฟิล์ม ได้มาพบปะ มาพูดคุยกัน มาร่วมงานกัน มีอะไรที่ขาดเหลือหรือมีอะไรทีจะแนะนำกัน แล็บแห่งนี้สามารถที่จะทำให้ได้ทั้งหมด ยอมรับว่าที่ทำนั้นสวนกระแสกับโลกแห่งดิจิตอล แต่ตอนนี้รู้สึกว่ามันสามารถไปต่อได้ ซึ่งโดยส่วนตัวก็ไม่นึกว่าจะอยู่ได้ในตอนแรก เพราะที่เราทำคือสนองต่อความต้องการของตัวเอง สนองต่ออุดมการณ์และงานที่เรารัก สุดท้ายเมื่อโลกมันหมุนไปเรื่อยๆ แลปแห่งนี้ก็ได้รับการพัฒนาไปเรื่อยๆ จนทำให้แล็บแห่งนี้เป็นศูนย์กลางเป็นหัวใจหลักให้กับคนที่ทำงานฟิล์ม คนที่ทำงานภาพถ่าย คนที่รักในการถ่ายภาพ และคนที่อยากจะเรียนรู้งานด้านถ่ายภาพ หรือกระบวนการล้าง อัด และสแกนภาพในพื้นที่ภาคอีสาน โดยเฉพาะงานม้วนฟิล์มที่ตรงนั้นมันสำคัญกว่าเป้าหมายแรกที่ตั้งเป้าหมายจะทำกำไรกับธุรกิจห้องแล็บแห่งนี้
ซึ่งลูกค้าส่วนใหญ่ที่เข้ามาใช้บริการที่ห้องแล็บแห่งนี้ เป็นกลุ่มนักศึกษา มากถึงร้อยละ 70 รองลงมาคือร้านถ่ายภาพหรือคนที่ทำงานฟิล์มร้อยละ 20 และลูกค้าทั่วไปร้อยละ 10 ทำให้เฉลี่ยแต่ละเดือนอยู่ที่ไม่น้อยกว่า 300 ม้วน มากที่สุดเคยรับที่เดือนละ 500 ม้วน ซึ่งจะเป็นช่วง พ.ย.-ม.ค. โดยคิดราคาทั่วไปคือประเภทม้วนฟิล์ม ขนาด 35 MM. ล้าง 80 บาท แสกน 70 บาท ถ้าเป็นฟิลืมขาว-ดำ ม้วนละ 100 บาท แสกน 70 บาท นักศึกษาคิดในราคาเหมารวม 120 บาท นอกจากนี้มีงานฟิล์มขาว-ดำ และงานขึ้นรูปประเภทต่างๆที่ลูกค้าต้องการที่แลปแห่งนี้ก็สามรถที่จะดำเนินการได้ในราคาที่ไม่แพงอีกด้วย
อย่างไรก็ตามฟิล์มกาหลง โฟโต้แล็บ แห่งนี้ จัดเป็นแล็บที่ครบวงจรที่สุดในภาคอีสาน เป็นโฟโต้แลป ที่มีห้องมืด มี Dark Room Printing มีงานเกี่ยวกับงานเคมีภาพ เป็นแล็บที่มีงานอนาลอคที่ครบวงจร ไม่ว่าจะเป็นงานทำด้วยมือ งานทำด้วยเครื่องล้างฟิล์ม ไปจนถึงการแสกนภาพถ่ายแบบดิจิตัล ที่เป็นการปลุกกระแสงานภาพถ่ายด้วยม้วนฟิล์มได้กับมาคึกคักและต่อยอดอุดมการณ์ของผู้ที่รักในการถ่ายภาพ งานภาพถ่ายจากม้วนฟิล์มได้อย่างลงตัวที่สุดอีกด้วย
